Sustainable Tourism

+90 536 401 31 71

[email protected]

SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM DANIŞMANLIĞI 

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı öncülüğünde turizm sektörleri ve uluslararası kuruluşlarla iş birliği halindeki konaklama tesisleri için, Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı Kriterleri (TR-I), turizm sektöründe sürdürülebilir büyümeyi sağlamak ve turizmin tüm paydaşlarının katılımıyla ortak bir anlayış geliştirmek üzere oluşturulmuştur.

TR-I, turizm sektöründe sürdürülebilirlik standardının geliştirilmesine yönelik uluslararası normlarda belirleyici bir organ olan Küresel Sürdürülebilir Turizm Konseyi (GSTC) kriterlerine uyum sağlama sürecinde geliştirilmiştir. Bu çerçevede TR-I, küresel ölçekte kabul gören sürdürülebilir turizm kriterleri ile Türkiye’nin doğal, sosyal ve kültürel unsurlarını da göz önünde bulundurarak sürdürülebilir turizm standartlarını belirlemiştir.

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayımlanan 15.11.2022 tarihli ve 2022/2 Sıra Sayılı Genelge ile, 01.01.2023 tarihinden sonra, Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı I. Aşama Belgesi alınarak doğrudan konaklama tesisi turizm işletmesi belgesi veya basit konaklama turizm işletmesi belgesinden turizm işletmesi belgesine geçiş başvurusu yapılabileceği düzenlenmiştir.

SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM DANIŞMANLIĞI SÜRECİ

1.  Mevcut durum analizi
2. Çalışma ekibinin belirlenmesi
3. Proje planının oluşturulması
4. Risk değerlendirmesi
5. Eğitim-Bilinçlendirmefaaliyetleri
6. İzleme, Denetim Kayıtlarının Oluşturulması ve İyileştirmefaaliyetleri
7. Belgelendirme denetimi

HEDEF

1. Mevcut ve gelecekteki ekonomik, sosyal ve çevresel etkileri en aza indirmek
2. Yerel halkın/Bölge halkının desteklenmesi ve istihdamı
3. Kültürel mirasın korunması
4. Müşteri memnuniyeti ve rekabet avantajı

SEVİYELER

Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı Kriterleri (TR-I), I.Aşama, II.Aşama and III.Aşama olmak üzere üç aşamada düzenlenir.

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayımlanan 15.11.2022 tarihli ve 2022/2 Sıra Sayılı Genelgesi ile; Sürdürülebilir Turizm Programı standartları çerçevesinde 14 kriterden oluşan I. Aşama Belgesinin, turizm işletmesi belgeli konaklama tesisleri ile basit konaklama turizm işletmesi belgeli tesislerin tamamı için 31.12.2023 tarihine kadar alınması zorunludur.

29 kriterden oluşan II. Aşama Belgesinin 31.12.2027 tarihine kadar, 42 kriterden oluşan III. Aşama Belgesinin ise 31.12.2030 tarihine kadar belirtilen koşullarda ve yetkilendirilmiş firmalar aracılığıyla alınması zorunludur.

KONAKLAMA TESİSLERİ İÇİN TR-I KRİTERLERİ

Aşama Göstergeleri: 1. AŞAMA %30     2. AŞAMA %70     3. AŞAMA %100

BÖLÜM A: Etkili bir sürdürülebilir yönetimin gösterilmesi
A1 Sürdürülebilirlik yönetim sistemi
İşletme, büyüklüğüne ve kapsamına uygun, çevresel, sosyal, kültürel, ekonomik, kalite, insan hakları, sağlık, güvenlik, risk ve kriz yönetimi konularını ele alan ve sürekli iyileştirmeyi yönlendiren uzun vadeli bir sürdürülebilirlik yönetim sistemi uygulamaktadır.
A2 Yasal uyum
İşletme, diğerlerinin yanı sıra sağlık, güvenlik, işgücü ve çevresel konular da dahil olmak üzere yürürlükteki tüm yerel/bölgesel, ulusal ve uluslararası mevzuat ve düzenlemelere uygundur.
A3 Raporlama ve iletişim
İşletme, sürdürülebilirlik politikasını, eylemlerini ve performansını müşteriler de dahil olmak üzere paydaşlara iletir ve desteklerini almaya çalışır.
A4 Personel Katılımı
Personel, sürdürülebilirlik yönetim sisteminin geliştirilmesi ve uygulanması ile ilgilenmekte, sistemin sunumdaki rolleri ve sorumlulukları hakkında periyodik rehberlik ve eğitim almaktadır.
A5 Müşteri deneyimi
Sürdürülebilirlik unsurları da dahil olmak üzere müşteri memnuniyeti izlenir ve düzeltici önlemler alınır.
A6 Doğru tanıtım
Tanıtım malzemeleri ve pazarlama iletişimi, sürdürülebilirlik iddiaları da dahil olmak üzere işletme, ürün ve hizmetleri bakımından doğru ve şeffaftır.Sunulabilecek olandan daha fazlası için söz verilmemiştir.
A7 Binalar ve altyapı
Binaların ve altyapının planlanması, yerleştirilmesi, tasarımı, inşası, yenilenmesi işletilmesi ve yıkılması…
A7.1 Uyum
… Korunan ve hassas alanlar ve tarihi miras konuları ile ilgili imar gerekliliklerine ve yasalara uyum.
A7.2 Etki ve bütünlük
… Doğal ve kültürel çevrenin kapasitesi ve bütünlüğü göz önünde bulundurulur.
A7.3 Sürdürülebilir uygulamalar ve materyaller
… yerel/bölgesel olarak uygun, sürdürülebilir uygulamalar ve materyallerin kullanımı.
A7.4 Herkes için erişim
… Gerektiğinde özel ihtiyaçları olan kişilere erişim ve bilgi sağlamak.
A8 Karadaki su ve mülkiyet hakları
İşletme tarafından satın alınan toprak, su ve mülkiyet hakları yasaldır, yerel/bölgede yaşayanların haklarına uygundur, önceden bilgi verilmiştir, onayları alınmıştır ve zorunlu yer değiştirmeyi gerektirmez.
A9 Bilgi ve yorumlama
İşletme, doğal çevre, yerel/bölge kültürü ve kültürel miras hakkında bilgi ve yorumların yanı sıra doğal alanları, canlı kültürleri ve kültürel miras alanlarını ziyaret ederken uygun davranışların açıklamasını da sağlar.
A10 Destinasyonun katılımı
İşletme, bu tür fırsatların bulunduğu destinasyonda sürdürülebilir turizm planlaması ve yönetimi ile ilgilenmektedir.

BÖLÜM B: Yerel/Bölge toplumunun sosyal ve ekonomik faydalarının en üst düzeye çıkarılması ve olumsuz etkilerin en aza indirilmesi
B1 Yerel halkın/Bölge halkının desteklenmesi
İşletme, yerel/bölge altyapısı ve sosyal halk gelişimi için girişimleri aktif olarak desteklemektedir. Girişimlere örnek olarak eğitim, öğretim, sağlık ve sanitasyon ve iklim değişikliğinin etkilerini ele alan projeler verilebilir.
B2 Yerel/Bölgesel istihdam
Yerel /Bölge sakinlerine, yönetim pozisyonları da dahil olmak üzere, istihdam ve ilerleme için eşit fırsatlar sunulmaktadır.
B3 Yerel/Bölgesel satın alma
İşletme mal ve hizmet satın alırken ve sunarken mevcut ve yeterli kalitede yerel/bölgesel ve uygun fiyat tedarikçilerine öncelik vermektedir.
B4 Yerel/Bölgesel girişimciler
İşletme, yerel/bölge girişimcileri yerel/bölgenin doğasına, tarihine ve kültürüne dayanan sürdürülebilir ürün ve hizmetlerin geliştirilmesi ve satışında desteklemektedir.
B5 İstismar ve taciz
İşletme, özel korumalı gruplar ve diğer savunmasız gruplara yönelik ticari, cinsel veya başka herhangi bir istismar veya tacize karşı bir politika uygulamaktadır.
B6 Fırsat Eşitliği
İşletme, ayrımcılık yapılmaksızın yönetim pozisyonları da dahil olmak üzere istihdam olanakları sunmaktadır.
B7 İyi-saygın çalışma
Çalışma haklarına saygı duyulur, güvenli ve emniyetli bir çalışma ortamı sağlanır ve çalışanlara en az asgari ücreti ödenir. Çalışanlara düzenli eğitim, deneyim ve ilerleme fırsatları sunulur.
B8 Topluma hizmet faaliyetleri
İşletmenin faaliyetleri, işletmeye komşu topluluklara yiyecek, su, enerji, sağlık veya sanitasyon gibi temel hizmetlerin verilmesini tehlikeye atmaz.
B9 Yerel/Bölgesel geçim kaynakları
İşletmenin faaliyetleri, arazi ve su kaynakları kullanımı, geçiş hakkı, ulaşım ve barınma dahil geçim kaynaklarına yerel erişimi olumsuz etkilemez

BÖLÜM C: Kültürel mirasın faydalarının en üst düzeye çıkarılması ve olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi
C1 Kültürel etkileşimler
İşletme, olumsuz etkileri en aza indirmek ve yerel/bölgesel yararlar ile ziyaretçi tatminini en üst düzeye çıkarmak üzere yerel/bölge topluluklarına, kültürel veya tarihsel açıdan hassas alanlara yapılan ziyaretlerin yönetimi ve tanıtımı için uluslararası ve ulusal iyi uygulamaların yanı sıra yerel/bölgede kabul gören yönlendirmeleri takip etmektedir.
C2 Kültürel mirasın korunması
İşletme, tarihi, arkeolojik, kültürel ve manevi öneme sahip yerel/bölgesel mülklerin, alanların ve geleneklerin korunmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunur ve yerel/bölge halkının bunlara erişimini engellemez.
C3 Kültür ve mirasın sunulması
İşletme, yerel/bölge halkının fikri mülkiyet haklarına saygı gösterirken, geleneksel ve çağdaş yerel kültürün otantik unsurlarını operasyonlarında, tasarımında, dekorasyonunda, mutfağında veya mağazalarında değerlendirir.
C4 Eserler
Tarihsel ve arkeolojik eserler, yerel/bölge ve uluslararası yasaların izin verdiği durumlar dışında alınıp satılmaz veya sergilenmez.

BÖLÜM D: Çevreye olan faydaların en üst düzeye çıkarılması ve olumsuz etkilerin en aza indirilmesi
D1 Kaynakları koruma
D1.1 Çevreye duyarlı satın alma
Satın alma politikaları, mallar, yiyecek, içecek, inşaat malzemeleri ve sarf malzemeleri dahil olmak üzere çevresel açıdan sürdürülebilir tedarikçiler ve ürünlere öncelik verir.
D1.2 Verimli satın alma
İşletme, atıkları en aza indirmek için gıda dahil sarf ve tek kullanımlık malların satın alınmasını dikkatle yönetir.
D1.3 Enerji tasarrufu
Enerji tüketimi türe göre ölçülür ve toplam tüketimi en aza indirmek için adımlar atılır. İşletme, yenilenebilir enerji kullanımını arttırmak için çaba göstermektedir
D1.4 Su tasarrufu
Su riski değerlendirilir, su tüketimi türe göre ölçülür ve genel tüketimi en aza indirmek için adımlar atılır. Su temini sürdürülebilirdir ve çevresel akışları olumsuz etkilemez. Yüksek su riski olan alanlarda, şartlara göre su yönetim hedefleri belirlenir ve takip edilir.
D2 Kirliliğin azaltılması
D2.1 Sera gazı emisyonları
İşletme tarafından kontrol edilen tüm kaynaklardan önemli sera gazı emisyonları tanımlanır, mümkün olduğunda hesaplanır ve bunlardan kaçınmak veya en aza indirmek için prosedürler uygulanır. İşletmenin kalan emisyonlarının dengelenmesi teşvik edilir.
D2.2 Taşımacılık
İşletme, nakliye gereksinimlerini azaltmaya çalışır ve müşteriler, çalışanlar, tedarikçiler ve kendi operasyonlarında daha temiz ve kaynak açısından daha verimli alternatiflerin kullanılmasını aktif olarak teşvik eder.
D2.3 Atık Su
Gri su dahil olmak üzere atık su etkili bir şekilde arıtılmakta ve yerel/bölge halkına veya çevreye olumsuz bir etkisi olmaksızın sadece güvenli bir şekilde yeniden kullanılmaktadır veya serbest bırakılmaktadır.
D2.4 Katı atık
Gıda atığı da dahil olmak üzere atık ölçülür, atığı azaltma, azaltmanın mümkün olmadığı durumlarda yeniden kullanma veya geri dönüştürme mekanizmaları mevcuttur. Herhangi bir atık bertarafının yerel/bölgedeki nüfus veya çevre üzerinde olumsuz bir etkisi yoktur.
D2.5 Zararlı maddeler
Pestisitler, boyalar, yüzme havuzu dezenfektanları ve temizlik malzemeleri de dahil olmak üzere zararlı maddelerin kullanımı en aza indirilir, mümkünse zararsız ürünler veya işlemlerle ikame edilir. Kimyasalların tüm depolanması, kullanımı, taşınması ve atılması gerektiği gibi yönetilir.
D2.6 Kirliliğin en aza indirilmesi
İşletme, gürültü, ışık, yüzey akışı, erozyon, ozon tabakasını incelten maddeler ile hava, su ve toprak kirleticilerden kaynaklanan kirliliği en aza indirmek için uygulamalara sahiptir ve bunları uygular.
D3 Biyoçeşitliliğin, ekosistemlerin ve peyzajın korunması
D3.1 Biyoçeşitliliğin korunması
İşletme, kendi mülkünün uygun yönetimi yoluyla biyolojik çeşitliliğin korunmasına destek olur ve katkıda bulunur. Doğal korunan alanlara ve biyolojik çeşitlilik değeri yüksek alanlara özellikle dikkat edilir. Doğal ekosistemlerdeki herhangi bir rahatsızlık en aza indirgenir, verilen zararlar rehabilite edilir ve koruma yönetimine telafi edici katkılar sunulur.
D3.2 İstilacı türler
İşletme istilacı türlerin ortaya çıkmasını önlemek için önlemler alır. Yerli türleri, özellikle doğal alanlarda, mümkün olan yerlerde peyzaj ve restorasyon için kullanılır..
D3.3 Doğal alanlara ziyaretler
İşletme, olumsuz etkileri en aza indirmek ve ziyaretçi memnuniyetini en üst düzeye çıkarmak için doğal alanlara ziyaretlerin yönetimi ve tanıtımı için uygun yönergeleri izler.
D3.4 Yaban hayatı etkileşimleri
Serbest dolaşımdaki yaban hayatı ile etkileşimler, kümülatif etkilerde dikkate alınarak, bahsi geçen hayvanlar ve vahşi yaşamdaki nüfusunun canlılığı ve davranışı üzerindeki olumsuz etkileri önlemek üzere yayılmacı olmayan ve sorumlu bir yönetim anlayışı çerçevesinde sürdürülmektedir.
D3.5 Hayvan sağlığı ve refahı
Yetkili ve uygun şekilde donanımlı kişiler dışında, yerel/bölgesel ve uluslararası yasalara uygun olarak düzenlenmiş faaliyetler haricinde hiçbir vahşi hayvan türü edinilemez, yetiştirilemez veya esir tutulmaz. Tüm vahşi ve evcil hayvanların barınma, bakım ve kullanımı en yüksek hayvan refahı standartlarını karşılamaktadır.
D3.6 Yaban hayatı avcılığı ve ticareti
Yaban hayatı türleri, kullanımlarının sürdürülebilir olmasını ve yerel/bölgesel ve uluslararası yasalara uygun olmasını sağlayan düzenlenmiş bir faaliyetin parçası olmaları dışında avlanamaz, toplanamaz, tüketilmez, sergilenmez, satılmaz veya ticari faaliyetlere konu edilmez.